Blog

Bilirkişinin görev alanı bilirkişi olarak atanmasına ilişkin karar ile belirlenmektedir. Zira CMK 66’ncı maddenin 1’inci fıkrasında “Bilirkişi incelemesi yaptırılmasına ilişkin kararda, cevaplandırılması uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren sorularla inceleme konusu ve görevin yerine getirileceği süre belirtilir.” hükmü yer almaktadır.

Buna göre bilirkişinin görev alanı açık olarak atama kararında tanımlanmaktadır.

Yargıtayın bilirkişinin görev alanının belirlenmesinde, hâkimin özen göstermek zorunda olduğunu ifade eden kararları bulunmaktadır. Örneğin “..uygulamada sıkça görüldüğü gibi iki satır ara kararıyla dosyanın bilirkişi incelemesine verilmesi veya gönderilmesinin sakıncaları tartışmasızdır”, “.. görevi kendisine açıklanıp anlatılmadan inceleme yapan bilirkişi görüşüne dayanılarak hüküm tesis edilmesi isabetsizdir.” gibi.

Bilirkişinin görevlendirildiği kararda görevin yerine getirilmesi gereken süre de belirtilmektedir. Bu sürenin, işin niteliğine göre üç ayı geçmeyeceği, özel sebepler zorunlu kıldığında bu sürenin, bilirkişinin istemi üzerine, kendisini atayan merciin gerekçeli kararıyla en çok üç ay daha uzatılabileceği CMK’da düzenlenmiştir. Bilirkişi, belirlenen süre içerisinde raporunu sunmak zorundadır. Aksi durumda bilirkişi değişimi söz konusu olup, bu durumda o güne kadar yapılan işlemleri açıklayan bir rapor sunmak ve kendisine teslim edilmiş eşya ve belgeleri hemen geri vermek zorundadır.

CMK’da bilirkişiye görevlendirildiği konuda gerekli inceleme ve analizleri yapabilmek üzere, verilecek şeyler mühür altında ve tutanak ile verileceği düzenlenmiştir.

CMK’nın 63’üncü maddesinin 3’üncü fıkrasında yer alan “Soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı da bu Maddede gösterilen yetkileri kullanabilir.” hükmü ile bilirkişinin soruşturma evresinde de atanabileceği düzenlenmiştir.

Bilirkişinin işlevi, dava konusu olayın çözümünde hâkime teknik ve özel bilgisi ile yardımcı olmaktır. Dava konusu olaya göre, hâkim, bilirkişiden esasen üç şekilde faydalanabilir:

1) Hâkime sadece özel veya teknik bilgisini iletebilir

2) Bu özel veya teknik bilgisini davanın dayandığı maddi olgulara uygulayabilir

3) Özel veya teknik bilgisi ile tespit ettiği bu maddi olgulara hangi sonuçlara yol açabileceğini bildirebilir.

Bilişim suçları bakımından ise bilirkişi temel olarak iki işlevi icra eder: olay yerinde inceleme yaparak raporlayabilir veya daha önce hazırlanmış bir raporu incelemek suretiyle, uzmanlık görüşünü bildirebilir.

Bilirkişi incelemesiyle doğru ve kesin sonuçlara ulaşılabilmesi için incelemenin belli kurallar çerçevesinde yürütülmesi gerekmektedir. Bilirkişi, incelemeyi hiç bir etki altında kalmadan tarafsızca ve tamamen bilimsel araştırmalara dayanarak yerine getirmelidir. Yapmış olduğu araştırma, incelemeler ile varmış olduğu sonuçları gerekçeleri ile ortaya koymalıdır